گیاه سويا از چين سرچشمه گرفته است در سال 2853قبل از
ميلاد مسيح ،سويا جزو 5گياه مقدس ( سويا،برنج،گندم، جو و ارزن)
نامگذاري شده است. این گیاه بين قرون 11تا 17 قبل از ميلاد مسيح در نيمه
شرقي چين به عنوان غذايي اصلي كشت مي شد و بعد ها به كشور هاي
ژاپن،اندونزي، فيليپين، ويتنام، تايلند، مالزي، برمه، نپال و هند معرفي شد و
در قرن18 طي مبادلات تجاري وارد آمريكا شد و در ابتدا تحت عنوان علوفه
براي دام مورد كشت قرار گرفت در سال 1904 شيميدان معروف آمريكايي كارور كشف
كرد كه دانه هاي سويا منبع ارزشمندي از پروتئين و روغن مي باشد لذا كشت
سويا با اهداف تغذيه انساني مورد تشويق قرار گرفت تا آنجايي كه اگر چه خاستگاه سويا آسياي شرقي مي باشد اما 55% از توليدات آن در آمريكا مي باشد.
ديگر
كشور هاي توليد كننده سويا آرژانتين، برزيل چين و هند مي باشد. ودر ايران
از سال ۱۳۳۰ رسما کاربرد صنعتي پيدا کرده است وکارخانجات صنايع بهشهر اولين
توليد کنندگان روغن سويا در ايران هستند.
سويا يا همان لوبیا روغنی با
نام علمی Glycine max گیاهی است از تیره نخود)لگومینوز) که گیاهی است
یکساله دارای ساقه پر شاخه ، برگهای آن بیضی ، نوک تیز و سبز رنگ می باشد .
میوه آن شبیه لوبیا است که در هر غلاف آن سه تا پنج دانه سویا بر حسب
انواع مختلف متفاوت است و به رنگهای زرد ، سفید ، سیاه ، خاکستری و خالدار
دیده می شود .
دانه سویا به بزرگی یک نخود
کمی مسطح و گرد است . دانه سیاه سویا بیشتر در طب گیاهی مصرف دارد ولی از
دانه زرد رنگ آن بیشتر برای روغن گیری استفاده می شود و پروتئین و مواد
مغذی آن در تغذیه انسان بکار می رود ..تركيبات اين دانه شامل
:کربوهیدرات-پروتئین - کلسیم-چربی - فسفر - آهن - سدیم - تیامین - پتاسیم -
ریبو فلاوین - الیاف غذایی )فيبر)-نیاسین - ویتیامین آ و ویتامین های گروه
B بسیار غنی است و دارای مقداری ویتامین های K ، E و C و کمی کاروتن می
باشد.